O czym musi pamiętać sklep internetowy? Czyli obowiązki środowiskowe w e-commerce
Kiedy sklep internetowy staje się wprowadzającym?
Rozwój sprzedaży internetowej sprawił, że coraz więcej firm – nawet tych bardzo małych – stało się podmiotami wprowadzającymi na rynek produkty, opakowania lub sprzęt. Niesie to za sobą szereg obowiązków środowiskowych, o których wielu przedsiębiorców nie zdaje sobie sprawy. Mimo że nie są one widoczne na pierwszy rzut oka, wynikają bezpośrednio z polskiego i unijnego prawa, a ich zaniedbanie może skutkować wysokimi karami.
Sklep internetowy staje się „wprowadzającym”, gdy:
- sprzedaje towary w opakowaniach,
- importuje produkty spoza Polski lub Unii Europejskiej,
- produkuje własne wyroby i wysyła je klientom,
- oferuje sprzęt elektryczny, elektroniczny, baterie czy akumulatory.
Obowiązki dotyczą również tych przedsiębiorców, którzy korzystają z jednorazowych materiałów opakowaniowych, takich jak folie, foliopaki, wypełniacze paczek czy plastikowe torby. W każdym z tych przypadków przedsiębiorca formalnie wprowadza na rynek produkt w opakowaniu i podlega przepisom środowiskowym.
Rejestr BDO – pierwszy obowiązek przedsiębiorcy
Podstawowym obowiązkiem jest rejestracja w systemie BDO, czyli Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Dotyczy to wszystkich podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach, importerów, sprzedawców sprzętu elektrycznego i elektronicznego, a także tych, którzy oferują torby foliowe lub inne produkty jednorazowe objęte dyrektywą SUP.
Brak wpisu do BDO może skutkować karą sięgającą nawet miliona złotych. Co ważne, nadany numer rejestrowy należy umieszczać na fakturach, paragonach oraz wszystkich dokumentach przekazywanych klientom lub kontrahentom.
Sprawozdawczość i opłata produktowa
Po rejestracji w BDO przedsiębiorca musi prowadzić ewidencję ilości i rodzaju opakowań, które wprowadza na rynek, a następnie co roku składać w systemie sprawozdanie, najpóźniej do 15 marca. Jeśli sklep nie zapewni odpowiedniego poziomu recyklingu, zobowiązany jest do wniesienia opłaty produktowej.
Wiele firm korzysta w tym zakresie ze wsparcia organizacji odzysku, które przejmują obowiązek rozliczeń i realizacji wymaganych poziomów odzysku.
Sprzedaż sprzętu elektrycznego i baterii
Sklepy sprzedające elektronikę, AGD, baterie lub akumulatory podlegają dodatkowo przepisom o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Muszą być zarejestrowane w odpowiednim dziale BDO, informować klientów o możliwości oddania zużytego sprzętu, finansować jego zbiórkę i recykling, a sprzedawane produkty odpowiednio oznaczać – symbolem przekreślonego kosza.
Obowiązki informacyjne wobec klientów
Sklep internetowy jest zobowiązany przekazywać klientom informacje dotyczące opłat recyklingowych, sposobu postępowania z opakowaniami po produktach oraz możliwości oddania zużytego sprzętu lub baterii. Numer rejestrowy BDO powinien być dostępny dla konsumenta na stronie internetowej, w regulaminie sklepu lub w dokumentach sprzedażowych.
Jednorazowe opakowania i dyrektywa SUP
Dyrektywa SUP (Single Use Plastics) nakłada na przedsiębiorców obowiązki związane z używaniem jednorazowych wyrobów z tworzyw sztucznych, takich jak foliowe wypełniacze, plastikowe kubki, opakowania gastronomiczne czy cienkie torby foliowe.
Sklep internetowy, który korzysta z takich materiałów, musi:
- prowadzić ewidencję w BDO,
- pobierać i przekazywać opłaty do urzędu marszałkowskiego,
- uwzględniać te produkty w sprawozdaniach.
Odpady powstające w działalności sklepu
Handel internetowy generuje również odpady wewnątrz firmy: kartony, folie, papier, uszkodzone produkty czy zwroty. Część z nich wymaga prowadzenia ewidencji w BDO z użyciem odpowiednich kodów odpadów oraz sporządzania kart przekazania odpadów podczas ich odbioru przez firmę zewnętrzną.
Dokumentację należy przechowywać przez minimum pięć lat.
Konsekwencje braku realizacji obowiązków
Niezrealizowanie obowiązków środowiskowych wiąże się z poważnymi konsekwencjami. Od mandatów w wysokości kilku tysięcy złotych, przez kary administracyjne, aż po odpowiedzialność karną skarbową. Najwyższe sankcje dotyczą braku wpisu do BDO.
Z drugiej strony odpowiednie zarządzanie tymi obowiązkami buduje wiarygodność marki, zwiększa zaufanie klientów i pokazuje, że firma działa odpowiedzialnie.
Jak ułatwić sobie spełnianie wymogów?
Aby ułatwić sobie realizację wymagań prawnych, sklepy internetowe coraz częściej korzystają z pomocy organizacji odzysku, wdrażają systemy ewidencji opakowań i odpadów, szkolą pracowników i automatyzują procesy raportowania.
Wiele firm decyduje się także na ograniczenie plastiku, wybór ekologicznych opakowań i ponowne wykorzystanie materiałów.
Podsumowanie
Każdy sklep internetowy, niezależnie od wielkości, jest elementem systemu gospodarki odpadami. Wprowadzenie produktu w opakowaniu, import towaru czy sprzedaż elektroniki sprawiają, że przedsiębiorca musi przestrzegać przepisów dotyczących BDO, sprawozdawczości, recyklingu oraz – w niektórych przypadkach – dyrektywy SUP i ZSEE.
Świadome podejście do tych obowiązków to nie tylko kwestia prawa. To również element profesjonalnego wizerunku firmy, która myśli długofalowo i działa zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.