Opakowania wielomateriałowe i odpady wielomateriałowe zostały precyzyjnie zdefiniowane przez polskie przepisy prawne. Odpowiednie nimi zarządzanie sprzyja zrównoważonemu rozwojowi. Jest również ważne z punktu widzenia prawnego oraz finansowego. Warto więc znać najważniejsze informacje na temat opakowań wielomateriałowych.
Co to są opakowania wielomateriałowe? Definicja
Co to są opakowania wielomateriałowe? Nowa ustawa wyraźnie to określa. Pierwszego stycznia dwa tysiące dwudziestego drugiego roku nastąpiła zmiana definicji opakowania wielomateriałowego. Do tej pory rozumiana była tak, że jest to opakowanie wykonane z co najmniej dwóch różnych materiałów. Takich, których nie można rozdzielić ręcznie lub za pomocą prostych metod mechanicznych.
Aktualnie natomiast opakowania wielomateriałowe określa się jako opakowania wykonane z dwóch warstw różnych materiałów. Takich, które nie mogą być ręcznie oddzielone. I takich, które tworzą integralną całość. Która składa się z obudowy zewnętrznej i pojemnika wewnętrznego. Integralną całość, którą napełnia się, transportuje, przechowuje, a także opróżnia w takiej formie.
Oznacza to więc, że butelka plastikowa z papierową etykietą nie jest opakowaniem wielomateriałowym. Dlaczego? Można bowiem łatwo oddzielić oba materiały. Chcesz wiedzieć, czym cechują się opakowania wielomateriałowe? Charakterystyka i przykłady opakowań wielomateriałowych znajdują się poniżej.
Opakowania wielomateriałowe: przykłady i charakterystyka
Opakowaniem wielomateriałowym jest kartonik na płynną żywotność. Na przykład mleko czy sok. Trudno bowiem oddzielić poszczególne warstwy, z których składa się opakowanie. To najbardziej charakterystyczny przykład.
Za sprawą wykorzystania opakowań wielomateriałowych z różnych warstw możliwe jest:
- usztywnienie opakowania,
- ochrona produktu przed światłem, wahaniami temperatury oraz tlenem.
Ponadto zawartość takiego opakowania zachowuje świeżość i jest zabezpieczona przed działaniem grzybów i bakterii.
Z kolei długie terminy ważności żywności zamkniętej w opakowaniach wielomateriałowych sprzyjają zmniejszeniu marnotrawstwa żywności. Kolejną cechą charakterystyczną takich wyrobów jest ich elastyczność oraz wytrzymałość.
Ustawa a opakowania wielomateriałowe
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 listopada 2023 roku określa minimalne poziomy odzysku i recyklingu dla opakowań wielomateriałowych oraz dla opakowań po środkach niebezpiecznych.
Poziomy recyklingu w latach następujących po wydaniu ustawy są następujące:
- 2024 – 59%,
- 2025 – 65%,
- 2026 – 66%,
- 2027 – 67%,
- 2028 – 68%,
- 2029 – 69%,
- 2030 i lata następne – 70%.
Wspomniane rozporządzenie zostało poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 3 grudnia 2018 roku. Zobacz też nasz artykuł na temat tego, co określa Ustawa o opakowaniach.
Odpady wielomateriałowe a odpady zmieszane — różnice
Istotne przy przekazywaniu odpadów jest zrozumienie różnicy między zmieszanymi odpadami, a wielomateriałowymi. Te pierwsze mają kod odpadu 15 01 06. Te drugie natomiast 15 01 05. W skład pierwszych wchodzą opakowania wytworzone wyłącznie z jednego rodzaju materiału.
Np. w kontenerze mogą znaleźć się opakowania plastikowe, tekturowe oraz puszki po konserwach (bez nadruków). Opakowania wielomateriałowe są natomiast produkowane z wykorzystaniem przynajmniej dwóch różnych surowców. Których, zgodnie z definicją, nie da się oddzielić ręcznie bądź też z wykorzystaniem prostych narzędzi.
Warto pamiętać przy tym, że w przypadku niewdrożenia systemu segregacji odpadów, a także gromadzenia zmieszanych odpadów opakowaniowych przedsiębiorstwo ma obowiązek prowadzić ewidencję odpadów w BDO.
Jak wygląda prawidłowe zarządzanie odpadami wielomateriałowymi w świetle prawa?
W naszym kraju obowiązuje jednolity system segregacji odpadów. Zgodnie z nim opakowania wielomateriałowe trzeba wrzucać do pojemników w kolorze żółtym. Razem z odpadami z tworzyw sztucznych i metalowymi. Zanim jednak wyrzuci się tego typu wyroby, trzeba opróżnić je do końca, a następnie zgnieść. Nie jest konieczne natomiast ich mycie. Wyjątek stanowi zalecenie w regulaminie gminnym.
Jak działa recykling opakowań wielomateriałowych?
Recykling opakowań wielomateriałowych to proces, który polega na przetworzeniu zużytych opakowań na nowe produkty. Także na wyroby o tym samym zastosowaniu. Najlepszą formą wsparcia tego procesu jest segregacja.
Przetworzenie opakowań wielomateriałowych jest trudniejsze niż tych wykonanych z jednego surowca. Dzieje się tak z powodu konieczności oddzielenia poszczególnych warstw. Wymaga to wyspecjalizowanych urządzeń i energii. W związku z tym spowolnione zostają procesy przetwórcze.
Aby możliwy był recykling najpierw konieczne jest przetransportowanie odpadów do zakładów recyklingowych. Odbywa się to z wykorzystaniem specjalistycznych pojazdów. Na przykład odpady opakowaniowe wielomateriałowe po chemikaliach ze względu na zawartość resztek substancji niebezpiecznych wymagają zwiększonych środków bezpieczeństwa zgodnych z przepisami ADR.
Jakie korzyści daje recykling odpadów wielomateriałowych
Opakowania wielomateriałowe poddane recyklingowi gwarantują:
- oszczędność surowców pierwotnych,
- ograniczenie ilości odpadów na składowiskach,
- redukcję emisji gazów cieplarnianych poprzez odzysk materiałów, a także energii.
Recykling ich wymaga zaawansowanych procesów technologicznych. Jak widać, jest jednak niezbędny dla ochrony środowiska i realizacji zasad gospodarki o obiegu zamkniętym.
Podsumowanie
Opisaliśmy już, czym są odpady wielomateriałowe i jakie są przykłady opakowań wielomateriałowych. Definicja wyraźnie określa, że odpady i opakowania wielomateriałowe to wyroby wykonane z różnych warstw materiałów, których nie można łatwo rozdzielić. Ich definicja została zmieniona w 2022 roku, a nowe przepisy nakładają na producentów obowiązki związane z recyklingiem i ewidencją odpadów w BDO.
W Polsce obowiązuje jednolity system segregacji, a poziomy recyklingu mają stopniowo rosnąć do 70% w 2030 roku. Proces odzysku tych opakowań jest skomplikowany i wymaga nowoczesnych technologii. Przyczynia się natomiast do ograniczenia odpadów, oszczędności surowców oraz redukcji emisji gazów cieplarnianych. Wspiera też ochronę środowiska. Jeżeli potrzebujesz wsparcia przy odpowiednim zarządzaniu odpadami, a na terenie Twojej firmy znajdują się odpady wielomateriałowe, skontaktuj się z nami.
